ازدواج با زنان اهل سنت:

ازدواج مردان شيعه با دختران و زنان اهل سنّت اشكالى ندارد.

ازدواج با مردان اهل سنت:

ازدواج با مردان اهل سنت، در صورتى كه براى مذهب زن يا فرزندان آينده اش خطری داشته باشد، جايز نيست.

ازدواج سادات با غیر سادات:

ازدواج سادات با غیرسادات، شرعاً اشكالى ندارد، و در زمان حضرات معصومين (علیهم السلام) و طول تاريخ اسلام فراوان بوده است. ولى چنانچه در منطقه اى بر اثر عدم آگاهى مردم از حكم شرعى خطر درگيرى باشد، از آن صرف نظر كنید.

ازدواج در عده:

هرگاه زني را که در عده ديگري است براي خود عقد کند:
۱- اگر يکي از مرد يا زن، بداند زن در عده است و بداند عقد کردن زن در عده حرام است آن زن بر او حرام ابدي مي شود، خواه نزديکي کرده باشد يا نه.
۲- اگر هيچ کدام در عده بودن زن يا حرمت عقد در عده را نمي دانسته اند چنانچه نزديکي کرده اند زن بر او حرام مي شود و اگر نکرده اند حرام نمي شود.
اگر عقد را فردي به وکالت از آن ها خوانده باشد نه خودشان، در هيچ يک از دو صورت، حرام ابدي حاصل نمي شود و پس از عده مي توانند ازدواج کنند.

ازدواج با زن فاحشه:

ازدواج با زنان فاحشه و همچنین زنانی که عده را رعایت نمی کنند بنابراحتیاط واجب، حرام است.

عقد صغیره:

در صورتی که در آن زمان به مصلحت وی نبوده، و پس از بلوغ و رشد هرگز رضایت نداده باطل است و نیازی به طلاق ندارد. و معمولاً در زمان ما عقد کردن صغیره به نفع آنها نیست.

حرمت ازدواج خواهر مفعول بر فاعل:

« مادر» و « خواهر» و « دختر» پسری که لواط داده بر لواط کننده حرام است، خواه لواط دهنده بالغ باشد یا نابالغ، ولی اگر لواط کننده نابالغ باشد حرام نمی شود، همچنین اگر در دخول شک داشته باشد.

محدوده ارتباط در دوران نامزدی و عقد:

اگر صیغه محرمیّت با اذن پدر دختر جاری نشده تنها در حدّ صحبت کردن در مورد ازدواج مجازید؛ آن هم با هماهنگی خانواده و اگر صیغه محرمیّت با اذن پدر دختر جاری شده است چنانچه در ضمن عقد شرط خاصی شده باید مطابق آن عمل نموده و اگر شرط خاصی نشده بر اساس عرف محل، عمل نمایند.

محرمیت زن و شوهر پس از وفات:

پس از وفات یکی از زن و شوهر، دیگری به او نامحرم نمی شود ولی محرمیتشان تنها محدود به نگاه کردن و غسل دادن می باشد.

راه محرمیت دختر خوانده:

در صورتی که فرزند خوانده دختر باشد، اگر پدر پدر خوانده زنده باشد مى تواند عقد موقّت آن دختر را با اجازه حاكم شرع، براى پدر خويش بخواند تا حكم زن پدر را پيدا كند و بر تمام پسران و نوه ها و نتیجه های پدرش محرم شود. و اگر خواهر، يا مادر، يا زن برادر، يا برادرزاده ها، يا خواهرزاده هاى پدر خوانده شير داشته باشند، و آن بچّه شيرخوار باشد و از شير آنها (با شرايط لازم) بخورد، حكم خواهرزاده، يا خواهر يا برادرزاده یا خواهر زاده رضاعى اش را پيدا مى كند و محرم مى شود.

راه محرمیت پسر خوانده:

در صورتی که فرزند خوانده پسر باشد، راه محرميّت آن است كه از شير خواهر، يا مادر، يا زنِ برادر، يا خواهرزاده ها، يا برادرزاده هاى آن زنِ فاقد فرزند بخورد تا آن زن، خاله يا خواهر و يا عمه یا خاله رضاعى آن پسر شود و محرم گردد. و اگر دوران شيرخوارگى پسربچّه گذشته باشد راهى براى محرميّت او نيست.

عقد موقت دختر بچه برای پدرِ پدر خوانده:

در صورتی که هدف، ایجاد محرمیّت باشد و جهات شرعی رعایت گردد و این عقد به نفع دختر بچه باشد اشکالی ندارد.

ازدواج دختر باکره:

ازدواج دختر باکره (موقت یا دائم) بدون كسب اجازه ولىّ دختر جايز نيست. و منظور از باكره دخترى است كه قبلا شوهر نكرده است، خواه عضو بكارت موجود باشد، يا نه.

دختری که بی اذن پدر عقد موقت بسته:

در صورت امكان به شكلى رضايت پدر را جلب كند، در غير اين صورت عقد آنها اشكال دارد، و احتياط واجب آن است كه پسر باقيمانده مدّت را ببخشد، و از همديگر جدا شوند واگر عقد دائم بوده او را طلاق دهد.

اذن پدر برای دختری که دسترسی به پدر ندارد:

اگر به پدر يا جدّ پدرى دسترسى نباشد و دختر رشیده هم احتياج به شوهر كردن داشته باشد و به تصدیق بزرگترهای فامیل، خواستگار مورد نظر، کفو و مناسب دختر باشد می توانند با هم ازدواج کنند.

اذن پدر برای ازدواج مجدد دختر باکره:

اگر قبلا يک مرتبه با اذن پدر به عقد صحيح شرعي مردي درآمده، براي ازدواج مجدد نيازي به اجازه پدر نيست؛ مشروط بر اين که ازدواج دوم به مصلحت او باشد.

خروج زن از منزل بدون اذن شوهر:

زنان در چند مورد بدون اجازه شوهر مى توانند از منزل خارج شوند: الف) در مورد انجام واجبات (مانند حج واجب و صله رحم نسبت به پدر و مادر و برادر و خواهر و امثال آن به مقدار لازم)، ب) فراگرفتن احكام اسلام مثل اينكه به مسجد بروند تا در آنجا احكام اسلامى را بشنوند، ج) در مورد تهيّه اجناس ضرورى و لوازم منزل در صورتى كه شوهر يا شخص ديگرى براى آنها انجام ندهد، د) براى رأى دادن در انتخابات و يا شركت در راهپيمايى هاى ضرورى، … ه) در مورد مراجعه به طبيب.

اشتغال زوجه در خارج از منزل:

اشتغال زوجه در خارج از منزل بدون جلب رضایت زوج جایز نیست، مگر این که در ضمن عقد ازدواج یا عقد خارج لازم دیگری شرط کرده باشد، ولی اگر شوهر در زندان است ویا به مسافرت طولانی رفته است و زن نیاز به کار دارد مانعی ندارد.

نفقه و اجازه شوهر در دوران عقد:

طبق رسم و عادتی که در محیط ما وجود دارد دختر قبل از مراسم عروسی در خانه پدر زندگی می کند و در نتیجه نفقه بر عهده شوهر نیست و لازم نیست زوجه در کارهایش از شوهر اجازه بگیرد.

اجازه شوهر در هزینه درآمد زن:

اگر از درآمد خود هزینه می کند نیازی به اجازه شوهر ندارد اما خوب است بگونه ای رفتار شود که موجب اختلاف نگردد .

نکاح موقت:

شك نيست كه نكاح موقّت در شريعت اسلام جايز است، ولى نبايد وسيله هوسبازى افراد هوسباز شود. و احتياط آن است تا ضرورتى نباشد اقدام به اين كار نشود.

فلسفه ازدواج موقت:

ازدواج موقت برای هوسبازی هوسبازان نیست، بلکه فلسفه روشنی دارد، از جمله: رفع نیازهای جنسی مردانی که به خاطر علل و عواملی امکان ازدواج دائم ندارند، یا همسرشان مثلا بیمار است و امکان برطرف کردن نیازهایشان از طریق عادی نیست. شرح بیشتر را در تفسیر نمونه، جلد سوم، ذیل آیه ۲۴ سوره نساء نوشته ایم.

عقد موقت طولانی مدت:

چنانچه مدّت عقد موقّت به قدری طولانی باشد که بطور متعارف تمام عمر زوج یا زوجه را شامل شود حکم عقد دائم را دارد.

مهریه های سنگین:

مهريّه هاى فوق العاده سنگين كه نشان از سفاهت زوج مى دهد، يا قرينه بر عدم قصد جدّى نسبت به آن است باطل است و تبديل به مهرالمثل مى شود، ولى اصل عقد در هر حال صحيح است.

حق حبس مهریه( خودداری از تمکین تا دریافت مهریه):

در صورتی که رابطه زناشوئی بین زن و شوهر انجام نشده و مهریّه عند المطالبه باشد و زن مطالبه کند شوهر باید بپردازد و اگر نپرداخت بنابر مشهور زن می تواند تمکین نکند؛ امّا اگر برای دادگاه ثابت شود که شوهر توان پرداختن نقدی مهریّه را ندارد آن را مطابق توان مالی زوج تقسیط می کند و زوجه با دریافت اوّلین قسط باید تمکین کند و گرنه ناشزه است و حقّ نفقه ندارد.

توافق بر مهریه ای کمتر از مهریه ثبتی:

در این گونه موارد اگر واقعا ثابت شود که زن قول قطعی به شوهر داده و به آن عمل نکند نوعی تدلیس است و تبدیل به مهرالمثل می شود.

کسر مهریه بر ذمه شوهر از سرمایه:

در صورتی که معمولا (همان گونه که در عرف امروز معمول است) زنان آن را مطالبه نکنند جزء دیونِ قابلِ کسر محسوب نمی شود.

اجازه زن برای ازدواج مجدد مرد:

مرد جهت ازدواج مجدد نیازی به کسب اجازه از همسر اول ندارد اما اگر ضمن عقد شرط خاصي شده باشد بايد بر طبق آن عمل شود. در هر صورت چند همسري، وسیله هوسبازی نیست، بلکه مربوط به ضرورتهاست و با شرائط سنگین و در حدود معیّنی مجاز شمرده شده، و فلسفه روشنی دارد، که اگر مطابق احکام اسلامی صورت پذیرد فواید آن به جامعه زنان باز می گردد.

تعدد زوجات:

مرد از دیدگاه اسلام تا چهار زن دائم می تواند اختیار کند اما این مساله وسیله هوسبازی نیست، بلکه مربوط به ضرورتهاست و با شرائط سنگین و در حدود معیّنی مجاز شمرده شده، و فلسفه روشنی دارد، که اگر مطابق احکام اسلامی صورت پذیرد فواید آن به جامعه زنان باز می گردد. شرح بیشتر این مطلب را در تفسیر نمونه، جلد سوّم، ذیل آیه سوّم سوره نساء مطالعه فرمائید.