کارهایی که روزه را باطل می کند:
تعداد کارهائی که روزه را باطل می کند بنابر احتیاط نه چیز است:۱-خوردن و آشاميدن، ۲-جماع، ۳- استمناء، ۴-دروغ بستن به خدا و پيغمبر صلى الله عليه و آله و ائمّه عليهم السلام، ۵-رساندن غبار غليظ به حلق، ۶- فرو بردن سر در آب، ۷-باقى ماندن بر جنابت يا حيض يا نفاس تا اذان صبح، ۸- اماله كردن(تنقیه) با مايعات، ۹- قى(استفراغ) كردن عمدى.
*****************
۱- خوردن و آشاميدن:
***
خوردن و آشامیدن عمدی:
مسأله ۱۳۳۶- خوردن و آشاميدن از روى عمد روزه را باطل می كند، خواه از چيزهاى معمولى باشد مانند نان و آب و يا غير معمولى مانند برگ درختان، كم باشد يا زياد، حتّى اگر مسواك را از دهان بيرون آورده، دوباره داخل دهان كند و رطوبت آن را فرو برد روزه اش باطل می شود، مگر آن كه رطوبت مسواك كم باشد و در آب دهان از بين برود.
***
اگر در حال خوردن یا آشامیدن بفهمد که صبح شده:
مسأله ۱۳۳۷- اگر هنگامی كه مشغول خوردن غذا يا نوشيدن آب است بفهمد صبح شده، بايد آنچه را در دهان است بيرون آورد و اگر عمداً فرو برد روزه اش باطل است و كفّاره نيز دارد.
***
خوردن و آشامیدن سهوی:
خوردن و آشاميدن از روى سهو و فراموشى روزه(چه مستحب و چه واجب) را باطل نمی كند.
***
تزریق آمپول، سرم و خون در حال روزه:
مسأله ۱۳۳۹- تمام انواع آمپول های دارویی یا تقویتی که به صورت عضلانی تزریق می شوند و همچنین تزریق عضلانی واکسن برای افراد روزه دار اشکالی ندارد ولی تزریق آمپول ها و سرم های وریدی (که در رگ تزریق می شوند) جایز نیست. همچنین، تزریق خون روزه را باطل می کند اما باید تا آخر روز از کارهایی که روزه را باطل می کند خودداری نماید و احتیاطا قضای آن روز را نیز بجا آورد.
***
خلال کردن دندان پیش از اذان صبح:
مسأله ۱۳۴۰- كسى كه می خواهد روزه بگيرد بهتر است پيش از اذان صبح دندانهايش را بشويد و خلال كند و اگر بداند غذايى كه لاى دندان مانده در روز فرو می رود احتياط واجب آن است كه قبلًا آن را بشويد و خلال كند و اگر نكند و غذا فرو رود روزه را تمام كند و بعد قضا نمايد.
***
فرو بردن آب دهان:
مسأله ۱۳۴۱- فرو بردن آب دهان، هر چند به واسطه خيال كردن ترشى و مانند آن در دهان جمع شده باشد، روزه را باطل نمی كند، و فرو بردن اخلاط سر و سينه تا به فضاى دهان نرسيده اشكال ندارد، امّا اگر داخل فضاى دهان شود احتياط واجب آن است كه آن را فرو نبرد.
***
فرو بردن اخلاط سر و سینه:
اگر اخلاط وارد بینی شده باشد فرو بردن آن برای روزه دار اشکال دارد ولی اگر مربوط به سر و سینه باشد و به فضای دهان نرسد اشکالی ندارد.
***
وارد شدن خلط به دهان روزه دار، هنگام نماز:
هر گاه در حین نماز اخلاط سر و سینه به دهان روزه دار وارد شود باید آن را خارج کند و اگر ممکن نبود نماز را بشکند(البته می تواند نیت نماز را به نماز مستحب تغییر داده و نماز را رها کند) و پس از خارج کردن اخلاط، نماز را اعاده نماید.
***
جویدن غذا برای بچه و چشیدن آن:
مساله ۱۳۴۲- جويدن غذا براى بچه و همچنين چشيدن غذا و مانند آن و شست و شوى دهان با آب يا داروها اگر چيزى از آن فرو نرود روزه را باطل نمی كند و اگر بدون اراده به حلق برسد اشکالی ندارد، ولى اگر از اوّل بداند بى اختيار به حلق می رسد روزه اش باطل است و قضا و كفّاره دارد.
***
شستشوی دهان:
شست و شوى دهان با آب يا دارو: ۱- اگر آن را بیرون بریزد روزه صحیح است. ۲- اگر از اوّل بداند بى اختيار فرو می رود و چنین شود روزه باطل است و كفّاره نیز دارد. ۳-اگر برای وضو آب در دهان کند و بی اختیار فرو رود روزه اش صحیح است ولی اگر برای خنک شدن یا بدون هدف باشد روزه باطل است. ۴- اگر فراموش كند روزه است و آب را فرو برد روزه اش باطل نیست.
***
تشنگی شدید:
مسأله ۱۳۴۳- اگر روزه دار به اندازه اي تشنه شود که طاقت تحمل آن را ندارد و يا ترس بيماري و تلف داشته باشد، می تواند به اندازه ضرورت آب بنوشد، ولي روزه او باطل مي شود و اگر ماه رمضان باشد بنابراحتياط واجب بايد بقيه روز را امساک کند.
***
افطار بخاطر ضعف:
مسأله ۱۳۴۴- انسان نمی تواند به خاطر ضعف، روزه را بخورد، ولى اگر بقدرى ضعف پيدا كند كه تحمّل آن بسيار مشكل شود، می تواند روزه را بخورد و همچنين اگر خوف بيمارى داشته باشد.
***
مسواک زدن روزه دار:
مسواک کردن در حال روزه، مانعى ندارد. ولى اگر رطوبت پیدا کند و مسواک را بیرون آورده و به دهان بازگرداند و رطوبت آن در آب دهان از بین نرود و فرو رود، جایز نیست (مگر این که آن را بیرون بریزد) و در صورتى که با خمیر دندان مسواک کند، باید دهان را بعد از آن کاملا بشوید.
***
قطره چشم و گوش:
۱- قطره گوش و بيني: اگر يقين دارد به فضاي حلق مي رسد و فرو مي رود براي روزه اشکال دارد.
۲- قطره چشم: اشکالي ندارد مگر در صورتي که وارد فضاي دهان شود و عمدا فرو ببرد.
***
سرمه کشیدن برای روزه دار:
سرمه كشيدن روزه را باطل نمی کند و چنانچه مزه يا بوى آن به حلق برسد مکروه است.
***
آدامس:
با توجّه به این که اجزاى آن تدریجاً جدا مى شود، جایز نیست و روزه را باطل می کند.
***
مشاغل سخت:
سختی کار مجوز افطار روزه نمی گردد و چنانچه بتواند، باید ساعت کاری خود را تغییر دهد و یا در ماه رمضان کارهای سبک تری انجام دهد. در غیر این صورت، تنها مجوز افطار این است که قبل از ظهر به مقدار مسافت شرعی از شهر خارج و در آنجا افطار کند و برگردد. و تا ماه رمضان سال آینده قضای آن را بجا آورد.
***
دیالیز:
در صورتی که چیزی از خون کم شود روزه صحیح است؛ ولی در صورت اضافه کردن چیزی به خون و یا تعویض خون احتیاط آن است قضای آن روز را بجا آورد.
***
زبان زدن لب:
اگر بجز رطوبت قبلی ( حاصل از برخورد زبان) چیز دیگری وجود نداشته باشد روزه را باطل نمی کند.
***
فرو بردن آب هنگام غرغره کردن:
در صورتی که یقین دارد یا گمان می کند که در هنگام غرغره کردن چیزی فرو نمی رود روزه او صحیح است.
***
فرو بردن چیزهای غیر خوراکی به دهان:
موجب بطلان روزه نمى شود مگر این که آلوده به آب دهان شود و آن را بیرون آورد و سپس وارد دهان کند و رطوبت آن به قدرى باشد که در آب دهان مستهلک نشود و آن را فرو برد.
***
شستشوی معده و آندوسکوپی:
شستشوی معده مبطل روزه است و آندوسکوپی اگر شیلنگ را چرب نکرده باشند روزه صحیح است.
***
استفاده از کرم ها و مواد آرایشی:
در صورتی که آغشته به آب دهان نشود و در حلق فرو نرود روزه صحیح است.
***
باقی ماندن طعم و بوی غذا در دهان:
اگر دهان به خوبى شستشو داده شود، که اجزاى غذا باقى نماند – حتی اگر بو و طعم غذا باقی باشد- روزه صحیح است.
***
ناس یا نسوار:
استفاده از ناس اشکال دارد و روزه را باطل می کند.(بنابر احتیاط واجب)
***
درس خواندن:
درس خواندن مجوز افطار روزه نمی گردد و چنانچه بتواند، باید ساعت مطالعه خود را تغییر دهد و به فاصله زمانی افطار تا سحر و یا زمانهائی که توان بیشتری برای درس خواندن دارد موکول نماید. در غیر این صورت، تنها مجوز افطار این است که در برخی روزها (مثلا هفته ای ۳-۴ روز) قبل از ظهر به مقدار مسافت شرعی از شهر خارج و در آنجا افطار کند و برگردد. و تا ماه رمضان سال آینده قضای آن را بجا آورد.
***
خوردن قرص:
خوردن قرص ، روزه را باطل می کند. چنانچه امکان تغییر ساعت استفاده از آن، به قبل از اذان صبح و بعد از اذان مغرب وجود داشته باشد و این کار برای بدن ضرر نداشته باشد باید روزه بگیرد. در غیر اینصورت نباید روزه بگیرد.
***
خون دماغ شدن:
فرو بردن خون یا اخلاط سر و سينه که از درون باشد نه داخل بینی، تا به فضاى دهان نرسيده اشكال ندارد، و الا احتياط واجب آن است كه آن را فرو نبرد.(البته اگر سهوا باشد، باطل نیست.)
***
لب گرفتن:
چنانچه در حد بوسیدن باشد روزه را باطل نمی کند اما اگر آب دهان منتقل شود باید آن را بیرون بریزد تا روزه اش صحیح باشد.
***
خرده غذا و حشراتی که وارد گلوی روزه دار می شود:
مسأله ۱۳۹۲- اگر خرده هاى غذا يا حشره اى مانند مگس بی اختيار در گلوى روزه دار برود چنانچه بقدرى پايين برود كه نمی توان آن را بيرون آورد روزه اش صحيح است و اگر بتواند آن را بيرون آورد بايد چنين كند و بيرون آوردنش ضررى براى روزه ندارد، بلكه اگر در اين حال فرو برد روزه اش باطل است.