*نحوه وضو گرفتن:
بعد از نیت، صورت را از بالاى پيشانى(جايى كه موى سر مىرويد) تا آخر چانه بشوید. سپس دست راست را از آرنج تا سر انگشتها و بعد از آن دست چپ را به همين ترتيب شسته و بعد از آن جلو سر را با رطوبتی كه در دست باقى مانده(آب وضو) مسح نموده سپس پای راست و در آخر پای چپ را از سر یکی از انگشتها (غیر از انگشت کوچک) تا برآمدگى پشت پا با همان رطوبتى كه در دست مانده مسح می كند.
***
*شستن مرتبه دوم دست و صورت:
احتیاط واجب ترک مرتبه دوّم است، امّا مرتبه سوّم و بیشتر حرام است. و منظور از مرتبه اوّل آن است که تمام عضو را بشوید خواه با یک مشت آب باشد یا چندین مشت، وقتی که تمام شد یک مرتبه حساب می شود.
***
*سلسل البول و الریح الشدید:
چنانچه مىداند که از اول تا آخر وقت نماز، به مقدار وضو گرفتن و نماز خواندن مهلت پيدا مىكند بايد نماز را در همان وقت مهلت بخواند و به واجبات نماز، قناعت كند. والا وظیفه آن است که يك وضو بگيرد و فوراً مشغول نماز شود و اگر در وسط نماز چيزى خارج شد اعتنا نكند و نماز را بخواند ان شاءالله صحيح است؛ حتّى اگر بين دو نماز فاصله زيادى نيندازد با همان يك وضو مى تواند هر دو نماز را بخواند.
***
*استبراء از بول:
استبراء، مخصوص مردان و مستحب است بعد از بيرون آمدن بول، حداقل سه مرتبه از بيخ آلت تا بالا را دست بکشند و قسمت بالا را چند مرتبه فشار دهند، تا باقيمانده قطرات بول خارج شود. با اين کار، مجرا از بول، پاک مي شود و اگر بعد از آن، آبي خارج شود که ادرار بودن آن مشخص نباشد، پاک است و وضو را باطل نمي کند، اما اگر استبراء نکرده بايد دوباره وضو بگيرد و محل را بشويد.
***
*وضو گرفتن قبل از وقت:
در هر زماني مي تواند وضو را به نيت طهارت بگيرد و تا زماني که وضو دارد مي تواند با آن هر نمازي بخواند اما احتياط آن است که اگر به نيت نماز واجب وضو مي گيرد نزديک وقت نماز باشد (مثلا ۱۰ الي ۱۵ دقيقه قبل از اذان).
***
*کسی که قبل از وقت وضو گرفته:
نسبت به گذشته اشکالی ندارد اما از این به بعد رعایت کند.
***
*مس اسمای مقدسه و قرآن:
بدون وضو، حرام است به این نوشته ها دست بزنند: ۱- خط قرآن ۲- نام خداوند به هر زبان.(بنابراحتیاط واجب).۳- نام پيامبر(ص) و امامان(ع)، و حضرت زهرا(س) و سایر پیامبران(ع)(بنابر احتياط واجب). و القابی که کاملا بر آنها تطبیق می کند را احترام کنند.۴- جایی از اسم افراد که “الله” دارد، مانند: عبدالله. ولی در سایر موارد مانند “محمد عبداللهی” حکم اسامی متبرکه را ندارد و نیازی به وضو نیست ولی سزاوار است بی احترامی نشود. ۵- عباراتی مانند باسمه تعالی، ا… و آرم پرچم جمهوری اسلامی و مانند آن، حکم اسامی متبرکه را ندارد ولی رعایت احترام و احتیاط بهتر است.
***
*نشانه های منی:
اگر رطوبتي خارج شود و يقين کند مني است بايد براي نماز غسل کند ولي چنانچه نداند يا شک کند که مني است يا رطوبت ديگر، چنانچه همراه با جستن و شهوت باشد، حکم مني دارد و اگر اين دو نشانه ، يا يکي از آنها را نداشته باشد حکم مني ندارد. البته در زن و مريض لازم نيست با جستن باشد بلکه اگر زمان بيرون آمدن، به اوج شهوت جنسي رسيده، حکم مني دارد.
***
*عوامل جنابت:
انسان با یکی از این دو چیز جنب مى شود و باید غسل جنابت کند: اوّل جماع (از پشت یا جلو)، دوم بيرون آمدن منى(در خواب يا بيدارى).
***
*نزدیکی بدون خروج منی:
اگر در جماع، به اندازه ختنه گاه يا بيشتر، داخل شود، مرد و زن، هردو جنب مى شوند و باید غسل کنند، حتی اگر منى بيرون نیاید.
***
*احتلام زنان:
هرگاه زنان به اوج لذّت جنسى برسند و همزمان رطوبتى از آنها خارج گردد (كه غالباً همراه با سستى بدن است) رطوبت مذكور حكم منى دارد، نجس است و بايد غسل جنابت كنند. و در صورت شک وظیفه ای ندارند.
***
*احتلام دختران:
دختران معمولا جنب نمی شوند اما هرگاه به اوج لذّت جنسى برسند و همزمان رطوبتى از آنها خارج گردد (كه غالباً همراه با سستى بدن است) رطوبت مذكور حكم منى دارد، نجس است و بايد غسل جنابت كنند. و در صورت شک وظیفه ای ندارند.
***
*خروج منی از زن پس از غسل:
در فرض سوال؛ غسل دوباره لازم نیست و رطوبت مشکوک، پاک است. البته اگر یقین دارد منی مرد است تنها باید محلی را که با منی برخورد داشته، تطهیر نماید.
***
*جنابت در خواب:
غسل واجب نیست مگر اینکه یقین کند منی خارج شده است.
***
*مذی:
آبی كه هنگام تحریک جنسی بيرون می آيد و نشانه های منی را ندارد، پاك است و وضو و غسل را هم باطل نمی كند.
***
*اوج لذت جنسی مرد:
اوج لذت جنسی مرد همراه با جستن منی می باشد (حالت جهش داشتن یعنی مانند فواره ای که قطع و وصل می شود) البته در مورد مریض (کسی که نوعی ضعف عمومی دارد که باعث کاهش فعالیتهای بدنی عادی او شده) لازم نيست كه با جستن بيرون آيد، بلكه اگر رطوبت هنگامی بیرون آید که به اوج شهوت جنسی که غالباً همراه با سستى بدن رسیده است(نوعی بی حالی و تمایل به خوابیدن )، حکم منی را دارد؛ و در صورت یقین به جنابت باید غسل کند و الا تکلیفی ندارد.
***
*اوج لذت جنسی زن:
اوج لذت جنسی زن لحظه ای است که بیشترین لذت جنسی را می برد وغالباً همراه با سستى بدن است(نوعی بی حالی و تمایل به خوابیدن) و بعد از این حالت میل جنسی او کاهش می یابد.
***
*استبراء از منی:
استبراء از مني، مخصوص مردان و مستحب است بعد از خروج مني، بول کنند تا ذرات باقي مانده خارج شود. با اين کار، مجرا از مني پاک مي شود و اگر بعد از آن، رطوبتي خارج شود و مني بودن آن مشخص نباشد، غسل ندارد ولي اگر استبراء نکند و احتمال دهد ذرات مني در مجري باقي بوده و همراه بول يا رطوبت ديگري خارج شده، بايد دوباره غسل کند.
***
*غسلهای جانشین وضو:
تمام غسلهاى واجب و همچنين غسلهاى مستحبّى كه با دليل معتبر ثابت شده (مثل غسل جمعه، غسل احرام، غسل شبهاى قدر و مانند آن) كفايت از وضو مى كند.و وضو بعد از غسل جنابت بدعت و حرام است.
***
*یک غسل با چند نیت:
اگر چند غسل واجب شده و یا می خواهید غسلهای مستحب را هم بجا آورید ، می توانید تمام آنها را نیّت نموده و یک غسل انجام دهید.
***
*یک غسل بجای تمام غسل های واجب:
اگر بر شخصی چند غسل واجب بوده هر گاه یک غسل واجب و یا غسل مستحبی که با دلیل معتبر ثابت شده انجام دهد کفایت از تمام غسلها می کند؛ هر چند بقیّه را نیّت نکند.
***
*غسل و شرم:
شرم و حیا مجوّز ترک غسل و اکتفا به تیمّم بدل از غسل نمی شود؛ مگر اینکه درحدّ عسر و حرج باشد. ولی در هر حال، اگر تا اواخر وقت نماز صبر کند و در زمانی که وقت برای غسل کردن نیست تیمّم بدل از غسل کند و نمازش را بخواند نمازش صحیح است؛ هر چند کار خلافی انجام داده است. البته برای نماز بعدی باید غسل کند.
***
*مبطلات غسل:
اگر بعد از غسل کاری انجام دهد که سبب وجوب غسل شود(مانند مس میت یا جنابت و امثال آن) باید غسل کند ولی اگر کاری کند که وضو را باطل می کند کافی است برای نماز و کارهائی که نیاز به وضو دارد؛ وضو بگیرد.
***
*رعایت ترتیب در غسل:
غسل ترتيبي به اين صورت است که بعد از نيت، نخست سر و گردن، سپس نيمه راست و پس از آن نيمه چپ را مي شويد و رعايت اين ترتيب، مستحب است. بنابراين اگر همه بدن به هر صورتي شسته شود غسل صحيح است، هر چند توصيه ما اين است که در حد توان اين ترتيب را رعايت نمايند.
***
*خشک بودن بدن قبل از غسل:
خشک بودن بدن قبل از غسل لازم نيست؛ بنابراین مي توان ابتدا بدن را شست، سپس غسل نمود.
***
*کسی که نمی دانسته غسل بر او واجب شده:
اگر کسی نمی دانسته غسل بر او واجب شده باید نمازهایی که از زمان وجوب غسل تا انجام اوّلین غسل واجب و یا اوّلین غسل مستحبّی که با دلیل معتبر ثابت شده (مثل غسل جمعه، غسل احرام، غسل شبهاى قدر و مانند آن) انجام داده، را قضا کند. اگر نمی دانسته جنب یا حائض شده است روزه صحیح است و اگر جنب یا حائض بودن را می دانسته ولی حکم را نمی دانسته (که باید غسل کند) باید روزه را قضا کند ولی کفاره ندارد.
***
*غسل مستحبی در ایام حیض:
غسلهاي مستحبي را مي تواند انجام دهد اما همچنان باید از کارهايي که بر حائض حرام است پرهیز کند.
***
*غسل جنابت در ایام حیض:
با غسل جنابت در ايام حيض از جنابت پاک مي شود و همچنين غسلهاي مستحبي را نيز مي تواند انجام دهد اما از کارهايي که بر حائض حرام است بايد پرهيز کند. همچنين مي تواند بعد از پاکي، هر دو را نيت کرده و یک غسل انجام دهد.
***
*غسل مافی الذمه:
در مواقعی که انسان احتمال می دهد یک یا چند غسل بر او واجب باشد یک غسل به نیت آنچه بر گردن اوست(ما فی الذمه) انجام می دهد که البته این غسل جایگزین وضو نمی شود و باید برای نماز وضو بگیرد.
***
*زمان غسل جمعه:
زمان غسل جمعه بعد از اذان صبح جمعه تا ظهر آن است. همچنين در روز شنبه (به قصد قضا) و يا در روز پنجشنبه (در صورتي که احتمال قابل توجهي بدهد روز جمعه موفق به غسل کردن نمي شود) مي توان آن را بجا آورد. در تمامي مواردي که ذکر شد مي توان با اين غسل، نماز خواند. البته شب جمعه يا بعد از اذان ظهر روز جمعه تا روز شنبه نيز مي توان غسل جمعه را به نيت ما في الذمه بجا آورد ولي کفايت از وضو نمي کند.
***
*غسل با لباس:
با لباسی که گشاد باشد و آب تمام بدن را فرا گیرد می توان غسل ارتماسی کرد. همچنین غسل ترتیبی نیز با تکان دادن لباس به طوری که آب به زیر آن برود و مقداری از بدن را از آب بیرون آورد و سپس به زیر آب برگرداند مانعی ندارد.
***
*غسل نوزاد:
یکی از غسلهای مستحب که در روایات وارد شده است غسل دادن کودک در روز هفتم پس از تولد است.
***
*مانع در وضو و غسل:
اگر مانع بسيار کوچک باشد (به اندازه دو ميليمتر) وضو و غسل صحيح است و الا بايد مانع را برطرف کنند و دوباره وضو بگيرند و در غسل همان قسمت را به نيت غسل زير آب بگيرند (نياز به تکرار غسل نيست) و نمازهايي که در اين مدت خوانده اند را قضا نمايند.
***
*مسح بر موی ژل زده:
لازم است بيخ موها را كه ژل ندارد، مسح كند.
***
*کرم برای وضو:
چنانچه مانع رسيدن آب نباشد، اشكالى ندارد. و كرمهاى معمولى مانع نيست.
***
*جوهر خودکار:
جوهر خودكارهاى معمولى مانع رسيدن آب نيست.
***
*تاتو:
اين كار در صورتى كه آرايش تند محسوب نشود و منشأ فسادى نگردد جايز است؛ ودر هر حال براى وضو و غسل اشكالى ندارد، زيرا چيزى نيست كه روى پوست را بپوشاند. و اگر روی پوست باشد، باید در صورت امکان به هنگام غسل و وضو برطرف گردد.
***
*خالکوبی:
خالکوبی اگر همراه با تصاویر مبتذل و انحرافی نباشد و برای بدن ضرر قابل توجهی نداشته باشد حرام نیست و در هر حال وضو و غسل با آن اشکالی ندارد اما سزاوار است از این کار پرهیز شود.
***
*سرمه برای وضو:
در صورتی که غلیظ و مانع رسیدن آب نباشد مانعی ندارد.
***
*لاک:
در غسل باید تمام موانع برطرف شود و در وضو انگشتان دست باید از لاک پاک شود، ولی در انگشتان پا اگر یک انگشت خالی از لاک باشد (غیر از انگشت کوچک) و بر روی آن مسح بکشند صحیح است.
***
*وضو با موی مصنوعی:
در صورتی که مانع رسیدن آب به بدن نباشد اشکالی ندارد و اگر مانع باشد تنها در صورت ضرورت جایز است، و در این صورت حکم جبیره دارد مگر این که واقعا کشت حقیقی باشد و جزء بدن شود. و در صورت تشرف به حج در فرض اوّل باید یک کفّاره برای عمره و یک کفّاره برای حج بدهد.
***
*کاشت ناخن مصنوعی:
در صورتي که ضرورتي براي اين کار نباشد آن را ترک کنند، و چنانچه ضرورتي وجود داشته باشد و امکان جداسازي آن، به هنگام غسل و وضو نباشد، به صورت عادی، وضو یا غسل را انجام می دهد.
***
*نیت در عبادات:
لازم نيست نيت را به زبان بگويد يا از قلب خود بگذراند، همين اندازه که متوجه است چه عملي را انجام مي دهد کافي است.
***
*وضو و غسل جبیره ای:
هرگاه روی آن بسته شده است و باز كردن آن ضرر و مشقّت زيادى ندارد و آب هم براى آن مضر نيست، بايد آن را باز كند و وضو یا غسل کند. در غير اين صورت، اطراف آن را بشويد و بنابراحتیاط مستحب، روى جبيره را نيز مسح كند و اگر جبيره، نجس است يا نمىشود روى آن دستِ تر بكشد، پارچه پاكى را بر آن ببندد و دستِ تر روى آن بكشد.
***
*جبیره تمام یک عضو را گرفته باشد:
هرگاه جبیره، تمام صورت یا تمام یکی از دستها را گرفته باشد باید بنابراحتیاط هم وضو یا غسل جبیره ای بگیرد و هم تیمم کند.
***
*گرئنبند اسمای مقدسه:
استفاده از چنين گردنبندهايى اشكالى ندارد، مشروط بر آنكه بدون وضو با بدن تماس مستقيم نداشته باشد(البته در مورد جنب و حائض و امثال آن حتی با داشتن وضو هم نباید با بدن تماس مستقیم داشته باشد). همچنین همراه داشتن آنها در دستشویی حرام نمی باشد هر چند بهتر آن است که از چنین کاری صرف نظر کنند.
***
*طریق محو اسمای مقدسه:
مى توان آن را در جايى دفن كرد، يا به رودخانه اى ريخت، يا با قلم و ماژيك و مانند آن، آن را محو كرد. و از همه بهتر تحویل به مراكزى است كه آن را خمير کرده، و با آن مقوّا و مانند آن مى سازند.